Beeldverhalen LisseTijdReis

Beeldverhalen LisseTijdReis


Honderd jaar Hobaho

1. De locatie

In 1921 begon de bloembollenveiling in hotel De Witte Zwaan, maar al snel bleek daar te weinig ruimte. Hemelsbreed op een steenworp afstand werd een jaar later in een weiland aan de Haven in een oude vliegtuighangar de echte start gemaakt. Water speelde aanvankelijk een belangrijke rol in het transport, later werden de bollen door vrachtauto’s aan- en afgevoerd. Het hallencomplex breidde zich gestaag uit. Het dorp zelf ook en daardoor kwam de Hobaho in het centrum te liggen. Toen de bollen voor de aan- en verkoop niet meer fysiek aanwezig hoefden te zijn verloren de hallen hun betekenis. Na een tussenstop aan de overkant (Grachtweg) is het bedrijf nu gevestigd aan de Professor Van Slogterenweg. Op de locatie in het centrum zijn nu woningen gebouwd.

Aanvoer van bloembollen in 1928. Via een zijkanaal van de Haven liep het water tot in de hal van de Hobaho.
Aanvoer van bloembollen in 1928. Via een zijkanaal van de Haven liep het water tot in de hal van de Hobaho.

Hotel de Witte Zwaan in 1915. Hier werd de eerste veiling van de Hobaho in 1921 gehouden. Het Hollands Bloembollen Huis in 1924. De oude vliegtuighanger is gekocht in Duitsland. De Haven in 1930. Links de Hobaho. Op de kade vóór de Hobaho en in de 1e Havendwarsstraat staan in 1930 auto's van de inkopers. Een foto van de Hobaho uit 1930. De Hobaho in 1930, gezien over het water van de Haven. In 1930 is de Gracht verbreed, onder andere met behulp van een stoomheimachine. Hierdoor werd de Hobaho beter bereikbaar over het water. De Haven en de Hobaho in 1935. Rust in de Haven in 1938. Links de Hobaho, die nog zelden door schepen werd aangedaan. Luchtfoto uit 1939 met rechtsboven de Hobaho. Op de voorgrond staan het bejaardenhuis St. Pius en de katholieke jongens- en meisjesscholen nog in volle glorie, evenals het oude gemeentehuis. Panoramafoto van de Hobaho uit 1950. Op de voorgrond drukkerij Imperator. Drukte in 1950. Rechts naast de Hobaho staat café-restaurant De Beurs. De parkeerplaats van de Hobaho langs de Schoolstraat en de Hobahostraat in 1950. In 1950 is hal 2 van de Hobaho gereed gekomen. Later zal ook het perceel links onder worden bebouwd. Hal 2 van de Hobaho liep tot aan de gracht (1953). In 1965 is de Haven gedempt. Rechts de Hobaho. Een mooie overzichtsfoto van de Hobaho uit 1970. Bovenaan is de glazen hal gebouwd. De haven is gedempt en de Ruishornlaan is net aangelegd. De aanvoer van de bloembollen bij de Hobaho in 1970. Drukte bij de Hobaho in de 1e Havendwarsstraat in 1970.  De vrachtauto’s werden 's avonds laat al neergezet om de volgende ochtend de eerste te kunnen zijn. De aanvoer van bloembollen bij de Hobaho in 1970. Ook het parkeerterrein op de Haven wordt benut. De achtergevel van hal 2 krijgt in 1971 lichtreclame, een cadeau van het personeel bij het 50 jarig jubileum van de Hobaho. In 1971 wordt de zijgevel van hal 1 van de Hobaho bekleed met metalen platen Het uitgebreide computercentrum van de Hobaho werd in Haven 14 gevestigd (1975). Een foto van de Korte Havenstraat in 1975. In dit gebouw konden de inkopers de lijsten van de Hobaho halen. Architect Paardekooper kreeg in 1977 opdracht om de gevel van de Hobaho te moderniseren. In 1985 heeft de gevel van de Hobaho aan de kant van De Haven een modern jasje gekregen. Nadat de Hobaho lang aan de Haven was gevestigd staat het bedrijf nu aan de Professor van Slogterenweg. Nadat de Hobaho lang aan de Haven was gevestigd staat het bedrijf nu aan de Professor van Slogterenweg. In 2020 zijn in het nieuwe Havenkwartier naar een ontwerp van Sjoerd Soeters 111 woningen gebouwd: 46 sociale huurwoningen en 65 koopwoningen (waaronder 21 appartementen).

2. Het bedrijf

Het Hollands Bloembollenhuis is in 1921 opgericht als aanvulling op de bemiddeling bij aan- en verkoop van bloembollen door inkopers. Door “de klok” ontstond transparantie in de prijsvorming. Voor de veiling was veel ruimte nodig, want de bollen moesten ter plekke bekeken kunnen worden. Daarnaast bleven de traditionele bemiddeling en de “groene veiling” (veiling op het land waar de bollen in bloei stonden) ook bestaan. In de loop van de tijd moest het bedrijf natuurlijk meegroeien met de wensen van de klanten. Toen er meer behoefte ontstond aan directere vormen van bemiddeling boette het belang van de veilingklok in. In 2003 verdween deze helemaal. Maar ook andere ontwikkelingen dwongen tot aanpassing, zoals de introductie van de computer en de grote mogelijkheden van het internet.

Veilingmeester Ad van Zelst leidt in 1975 een groene veiling van de Hobaho op het land van Huug van der Vlugt achter de Engelenkerk.
Veilingmeester Ad van Zelst leidt in 1975 een groene veiling van de Hobaho op het land van Huug van der Vlugt achter de Engelenkerk.

Eén van de oudste foto’s van de aanvoerhal van de Hobaho (1922). Rechts zittend Jan van Dijk, achter hem (met briefje in de borstzak) Cees Plug. In 1925 liep het water van de Haven via deze zijtak nog door in hal 1 van de Hobaho. De 1000e veiling van de Hobaho in 1926. Aan tafel de directeuren Homan, Bader en Hogewoning. De afslager links is De Mooi, de schrijver rechts is Theo Zwetsloot. De vaart in de aanvoerhal is op deze foto uit 1930 weg. Er is een railsysteem aangelegd. Het kantoor van de Hobaho in 1933. De bollen worden gekeurd in de aanvoerhal van de Hobaho in 1936. 1948: De aanvoerhal van de Hobaho staat helemaal vol. De corsowagen van de Hobaho in 1953. Door de Hobaho werden niet alleen bollen geveild. Hier een materialenveiling in 1955. De vrachtwagen van de Hobaho in de Gasstraat in 1955. Chauffeur Jan Werkhoven staat ernaast. Drukkerij van de Hobaho in 1950. Hier werd iedere dag de catalogus gedrukt. De eerste computer doet zijn intrede bij de Hobaho in 1966. Deze cassettetapes hebben een enorme opslagcapaciteit van 4 K. De eerste computer van de Hobaho in 1966. Links de supersnelle ponskaartenlezer, rechts het externe geheugen. Apparatuur van ICL uit Engeland. De ponskamer van de Hobaho in 1967. Rechts Ietje Wassenaar. Het hele bollenassortiment en het klantenbestand van de Hobaho is vastgelegd in ponskaarten (1967). De Hobaho ontvangt gladiolentelers uit Zeeland in de veilingzaal in 1970. De veilingzaal van de Hobaho wordt gemoderniseerd in 1975. Hier wordt de elektrische bedrading gedemonteerd. De veilingzaal van de Hobaho wordt gemoderniseerd in 1975. De Volkswagenbus van de Hobaho in 1975. De 2e Havendwarsstraat in 1975. Wim Brak staat bij de handwagen, die speciaal voor de Hobaho is gemaakt door de firma Vink uit De Engel. Voor de elektronische modernisering worden eigen mensen inzet, maar ook deskundigen ingehuurd (1980). Achter het beeldscherm Theo Schrama. Het handelscentrum van de Hobaho in 1980. Hier konden de kopers vóór en na de veiling koffie drinken en een broodje eten. Een ideale plaats om te netwerken. De Hobaho schakelt over van manden naar kratten (1980). Een groene veiling van de Hobaho bij Van Tubergen in Bennenbroek in 1985. Links staat veilingmeester Jan Willem Plug. De aanvoerhal van de Hobaho in 1985. De curvers worden geladen met een vorkheftruck. In 1988 was de veilingzaal van de Hobaho nog vol in bedrijf. De heer en mevrouw Van Hage van De Beurs brengen koffie rond. De laatste veiling vond plaats in 2003. Het kantoor van de Hobaho in 1990. Links Jos de Jong met twee assistentes, voor de kluis zit Jan van der Laan. De veilingzaal van de Hobaho in 1993. Er is meer ruimte en de deelnemers beschikken over een nieuw wegklapbaar tafeltje.

3. De mensen

Het draait uiteindelijk altijd om mensen. Het begon met drie: Lau Homan, Hein Bader en Daan Hogewoning. Zij waren de oprichters en naamgevers van de Hobaho. In de loop van de honderd jaar is een groot aantal anderen betrokken geweest bij het bedrijf. Het aantal werknemers loopt in de honderden, het aantal klanten en andere zakelijke partners moet in de vele duizenden lopen. Slechts een beperkt deel staat op de foto. Hieronder een kleine bloemlezing.

De directie van de Hobaho in 1975. Zittend van links naar rechts Cees Plug, Daan Hogewoning, Joop Zwetsloot en Ruud Hogewoning. Staand: Franz Hogewoning, Willem Koerten en Jan Willem Plug.
De directie van de Hobaho in 1975. Zittend van links naar rechts Cees Plug, Daan Hogewoning, Joop Zwetsloot en Ruud Hogewoning. Staand: Franz Hogewoning, Willem Koerten en Jan Willem Plug.

Meer foto's:

De hele Hobaho op de foto in 1926 vanwege de 1000e veiling. Links medeoprichter Lau Homan, rechts van hem Theo Zwetsloot en daarboven Ali Zwetsloot-Homan. In het midden en helemaal rechts de medeoprichters Hein Bader en Daan Hogewoning. Hoog bezoek bij de Hobaho: minister Jan Kan van Binnenlandse Zaken en Landbouw staat in het midden (1926-1929). Hein Bader was één van de oprichters van de Hobaho. Foto uit 1935. Theo Zwetsloot zette in 1921 het veilingbedrijf van de Hobaho op. Hij was de eerste medewerker en werd later directeur. Deze foto is uit 1935. Op deze foto uit 1937 hebben de burgemeesters uit de streek plaatsgenomen onder veilingklok. Een Hobaho-diner in 1939. Helemaal links zittend Lau Homan, de zesde van links is Daan Hogewoning. Staand derde van links Theo Zwetsloot, derde van rechts Cees Plug. In 1946 bestond de Hobaho 25 jaar. In het feestelijk versierde kantoor worden de directeuren Hogewoning en Zwetsloot en hun echtgenotes gefeliciteerd. De Hobaho bestaat 25 jaar in 1946. Van links met de klok mee: loodschef Jan van Dijk, Jan Mooijekind, Cor Wesselius, kassier Jan Ras en Joop Zwetsloot in matrozenpak. In 1949 viert Cees Plug zijn 25 jarig jubileum bij de Hobaho, uiteraard tussen bloemen. Personeel van de Hobaho in de 2e Havendwarsstraat in 1950. Personeel van de Hobaho in de 2e Havendwarsstraat in 1950. Enkele werknemers van de Hobaho in de 1e Havendwarsstraat in 1950. Tweede van links chauffeur Jan Werkhoven. In 1961 bestaat de Hobaho 40 jaar en houdt een receptie in Treslong in Hillegom. Piet Oosterveer (voorzitter van de HBG) feliciteert Cees Plug, mevrouw Oosterveer doet hetzelfde bij Ruud Hogewoning. De Hobaho bestaat 40 jaar en houdt een receptie in Treslong (1961). Bij het receptieboek de heren Sassen, Smits en Landkroon. In 1961 bestond de Hobaho 40 jaar. Cees Plug, Ruud Hogewoning, Theo Zwetsloot en Daan Hogewoning tijdens de receptie in Treslong. Zweeuwse galdiolenkwekers zijn in 1970 op bezoek bij de Hobaho en krijgen uitleg. In 1975 zijn de kratten in opkomst en vervangen de manden bij de Hobaho. Rechts Henk van Stein, later chef van de kleurendrukkerij. Werkoverleg bij de Hobaho in 1975. Leo Ruigrok speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het in- en verkoopbureau van de Hobaho (1975). Martien van der Lans verkoopt toegangskaartjes om in de Hobahohallen te mogen kijken naar de opbouw van de corsowagens (1975). Tiny de Vries en Alie van Stein-Warmerdam werkten in de huisdrukkerij van de Hobaho. Daar werden onder andere de genummerde veilingkaartjes voor de gaasbakken gemaakt (1975). Ook in 1975 kwam Sinterklaas op bezoek bij de Hobaho en werd ontvangen door directeur Joop Zwetsloot. Sinterklaasfeest bij de Hobaho in 1975. In 1975 werd het 25 jarig jubileum van de heer van Diest bij de Hobaho gevierd. In 1975 werd het 25 jarig jubileum van de heer van Diest bij de Hobaho gevierd. Vanaf links Martien van der Lans, Koos en Dora van der Meer, Cor de Groot. De drie dames van de kantine van de Hobaho in 1975. Vanaf links Ineke Riezeweide, Jeannette van der Hulst en Lenie Straathof. Beeldhouwer Frans van der Veld legt in 1985 de laatste hand aan zijn zwaan voor de Hobaho. Een groene veiling van de Hobaho in 1985. Links Henk Hoogervorst, daarnaast Jacques Verkade en Ton Mantel.

4. Het maatschappelijk gebruik

De hallen van de Hobaho aan de Haven hebben lange tijd onderdak geboden aan allerlei maatschappelijke activiteiten. De hallen waren niet het hele jaar voluit in gebruik en dat gaf de gelegenheid voor beurzen, festivals, sport- en spel, harddraverijfestiviteiten en nog veel meer.

Tijdens de mobilisatie in 1939 is de Sint Josephschool nodig voor militairen. De jongens krijgen hier les in de veilingzaal van de Hobaho. Links achter juffrouw Annie van der Elst.
Tijdens de mobilisatie in 1939 is de Sint Josephschool nodig voor militairen. De jongens krijgen hier les in de veilingzaal van de Hobaho. Links achter juffrouw Annie van der Elst.

1936: Ter gelegenheid van de verloving van Prinses Juliana en Bernhard von Lippe-Biesterfeld is er feest op het parkeerterrein van de Hobaho. Het kindercorso ter ere van de verjaardag van Prinses Juliana op het parkeerterrein van de Hobaho langs de Schoolstraat (1939). Tijdens de mobilisatie in 1939 is de Sint Josephschool nodig voor militairen. De jongens krijgen hier les in de veilingzaal van de Hobaho. De winkelbeurs Holland Glorie in 1949 in de Hobahohal, georganiseerd door de winkeliers uit Lisse. Dit is de stand van bakker De Lange. De winkelbeurs Holland Glorie in 1949 in de Hobahohal, georganiseerd door de winkeliers uit Lisse. Dit is de stand van W. Ligtenberg rookwaren. De winkelbeurs Holland Glorie in 1949 in de Hobahohal, georganiseerd door de winkeliers uit Lisse. Dit is de stand van Maarschalk bromfietsen. De opbouw van het bloemencorso in de Hobahohallen in 1975. De opbouw van het bloemencorso in de Hobahohallen in 1975. De opbouw van het bloemencorso in de Hobahohallen in 1975. Een oldtimershow in de Hobahohallen in 1975. Een oldtimershow in 1975 op het parkeerterrein van de Hobaho. 30 april 1980: Kinderspelen ter gelegenheid van koninginnedag op het parkeerterrein langs de Hobahostraat en de Schoolstraat. Het kampioenschap bloemschikken ten bate van De Zonnebloem in de Hobahohallen in 1980. Tweede van links organisator Ada van Dijk, in het midden Dorine van Dijk. Muziekband De Jokers treedt op in de glazen hal van de Hobaho in 1980. Het podium is gebouwd op stapels kratten. Naast het optreden van de muziekband De Jokers wordt er ook gedanst in de glazen hal van de Hobaho (1980). De uitslag van de mozaïekwedstrijd 1985 word bekend gemaakt in de veilingzaal van de Hobaho. Slotavond van de grote loterij van FC Lisse in de Hobahohallen (1985). Van links naar rechts: wethouder Arie de Kort, Wim de Wit, Wim Ransdorp en Chiel Montagne. Het rennerskwartier van de indoor fietscross in de Hobahohallen in 1986. Het concours hippique in de Hobahohal in 1990. De Kerstshow 1990 in het nieuwe handelscentrum van de Hobaho. Links Jan Willem Plug en rechts Ben Ragas. De fusie van de scoutinggroepen op het parkeerterrein van de Hobaho in 1993. Beroepenmanifestatie in de Hobahohallen in 1994. De weekmarkt is in 1996 uitgeweken naar de Hobahohallen. De opbouw van een corsowagen in de Hobahohallen in 1998. Feestweek 2001: een bakfietsrace in de glazen hal van de Hobaho. Links Joop Slobbe, rechts Joop Mens.